Tổng thống Trump lên kế hoạch điều chỉnh viện trợ nước ngoài

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu tại Nhà Trắng ở Washington, D.C.

Ảnh: THX/TTXVN

Theo Reuters ngày 25/9, một tài liệu mới được gửi tới Quốc hội Mỹ cho thấy chính quyền Tổng thống Donald Trump đang lên kế hoạch điều chỉnh 1,8 tỷ USD trong ngân sách viện trợ đối ngoại sang các sáng kiến được cho là phục vụ chiến lược “Nước Mỹ trên hết”. Các lĩnh vực trọng tâm bao gồm đầu tư vào Greenland, đối trọng với ảnh hưởng của Trung Quốc và chống lại các chế độ bị coi là "chống Mỹ" ở khu vực Mỹ Latinh.

Tài liệu nhấn mạnh rằng lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ đòi hỏi phải sử dụng nguồn viện trợ này để ứng phó với các thách thức mới theo hướng khiến nước Mỹ an toàn hơn, mạnh hơn và thịnh vượng hơn. Đây được xem là một phần trong chiến lược cải tổ sâu rộng hệ thống viện trợ đối ngoại mà Tổng thống Trump triển khai từ khi bắt đầu nhiệm kỳ hai.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định trong một tuyên bố rằng các chương trình viện trợ cần phù hợp với chính sách của chính quyền đương nhiệm, đồng thời nhấn mạnh việc ưu tiên thương mại thay cho viện trợ, cơ hội thay cho lệ thuộc và đầu tư thay cho hỗ trợ.

Theo nội dung trong tài liệu, khoảng 400 triệu USD trong gói điều chỉnh sẽ được dùng cho các chương trình liên quan đến châu Âu, bao gồm phát triển hạ tầng chiến lược và chương trình năng lượng và khoáng sản quan trọng tại Ukraine, cũng như hỗ trợ phát triển kinh tế và bảo tồn tài nguyên ở Greenland, vùng lãnh thổ tự trị thuộc Đan Mạch mà Tổng thống Trump từng công khai bày tỏ mong muốn kiểm soát do vị trí địa chính trị quan trọng và nguồn tài nguyên phong phú.

Tại khu vực Mỹ Latinh, một khoản 400 triệu USD khác sẽ được phân bổ cho các hoạt động nhằm ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ, giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng khoáng sản chiến lược từ Trung Quốc, phát triển trí tuệ nhân tạo, đồng thời đối phó với các chính quyền ở Venezuela, Cuba và Nicaragua, những nước bị chính quyền Trump mô tả là “chống Mỹ”.

Kể từ tháng 1/2025, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã tiến hành hàng loạt động thái cắt giảm viện trợ nước ngoài, trong đó có việc giải thể Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID), đóng băng và cắt giảm hàng tỷ USD ngân sách, dẫn đến việc hàng nghìn nhân viên bị sa thải, khiến nhiều chương trình cứu trợ nhân đạo toàn cầu bị đình trệ.

Động thái này đã vấp phải chỉ trích từ các nhà lập pháp đảng Dân chủ. Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen, thành viên cấp cao trong Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, cho rằng kế hoạch điều chỉnh ngân sách là hành vi lạm dụng tiền thuế của người dân Mỹ và đi ngược lại lợi ích dài hạn trong chính sách đối ngoại của Washington. Bà cũng cáo buộc chính quyền Tổng thống Trump sử dụng ngân sách để tài trợ cho các dự án mang tính chính trị cá nhân và thiếu minh bạch, trong đó có các hoạt động tại Greenland và việc gây áp lực lên các chính phủ châu Phi liên quan đến vấn đề di cư.

Hải Trần