Mỹ muốn EU hoàn trả tài sản Nga bị đóng băng sau thỏa thuận hòa bình

Theo Politico, Đặc phái viên phụ trách trừng phạt của EU David O’Sullivan đã được giới chức Mỹ thông báo rằng Washington dự định trả lại các tài sản bị đóng băng của Nga sau khi thỏa thuận hòa bình được ký kết.

Mỹ đề nghị EU hoàn trả tài sản Nga bị phong tỏa sau thỏa thuận hòa bình. Ảnh: Getty

Trong khi đó, các nhà lãnh đạo EU đang thúc đẩy kế hoạch phát hành khoản vay bồi thường trị giá 140 tỷ euro (khoảng 160 tỷ USD) cho Ukraine, sử dụng chính số tài sản Nga bị phong tỏa làm tài sản bảo đảm. Sáng kiến này vấp phải sự phản đối của Bỉ, quốc gia đang lưu giữ phần lớn lượng tài sản Nga bị đóng băng, với lập luận rằng kế hoạch chứa đựng nhiều rủi ro cả về pháp lý lẫn tài chính.

Theo bản dự thảo kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ bị rò rỉ trên truyền thông hồi tháng 11, 100 tỷ USD từ tài sản bị đóng băng của Nga sẽ được đầu tư vào các “nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm tái thiết và đầu tư cho Ukraine”, trong đó Washington được hưởng 50% lợi nhuận. EU sẽ đóng góp thêm 100 tỷ USD để mở rộng quy mô đầu tư, phần tài sản Nga còn lại sẽ được chuyển vào một “cơ chế riêng biệt giữa Mỹ và Nga”. Tuy nhiên, Bloomberg sau đó đưa tin điều khoản về việc giải phóng khối tài sản này đã bị loại khỏi dự thảo.

Chi tiết nói trên đã làm dấy lên căng thẳng sau khi kế hoạch bị rò rỉ, khi nhiều quan chức EU phản đối khả năng Mỹ được hưởng một phần lợi ích từ các tài sản Nga và đưa phần còn lại vào một cơ chế chung với Moscow. Một số nhà ngoại giao tiết lộ với Politico rằng EU coi đây là điểm khó chấp nhận.

Về phía Nga, Moscow hoan nghênh các nỗ lực hòa giải của Mỹ, đồng thời cho rằng bản đề xuất ban đầu của Washington có thể được xem như cơ sở cho một thỏa thuận hòa bình, dù vẫn còn nhiều vấn đề cần tiếp tục làm rõ.

Là quốc gia đang nắm giữ phần lớn số tài sản bị đóng băng của Nga, Bỉ tiếp tục phản đối việc tịch thu và sử dụng số tài sản này. Ngoại trưởng Maxime Prevot hôm 1/12 nhấn mạnh kế hoạch của EU không mang lại sự bảo đảm pháp lý cần thiết, cũng không loại trừ được các rủi ro hệ thống đối với tài chính và cho rằng một khoản vay truyền thống của EU sẽ là lựa chọn hợp lý hơn.

Ngân hàng Trung ương châu Âu cũng từ chối ủng hộ đề xuất cấp khoản vay 140 tỷ euro cho Ukraine dựa trên tài sản Nga bị phong tỏa, viện dẫn các nguy cơ ảnh hưởng đến sự ổn định của đồng euro.

Trong khi đó, Moscow cảnh báo bất kỳ việc sử dụng nào đối với tài sản quốc gia của Nga đều sẽ bị coi là “hành vi đánh cắp” và chắc chắn kéo theo các biện pháp đáp trả.

Giang Bùi