Lý do EU khó có thể tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga

Năm ngoái, một số nhà lãnh đạo châu Âu đã đề xuất tịch thu tài sản của Nga bị đóng băng ở châu Âu để tái thiết Ukraine. Song, giới phân tích cho rằng động thái này có thể giáng đòn mạnh vào đồng euro.

Đồng euro. Ảnh: Sputnik

Khi tham gia vào cuộc vận động trừng phạt Nga, các chính phủ EU đã “đóng băng” khối tài sản trị giá hơn 200 tỷ USD của Moskva, với lý do là để trừng phạt Moskva vì phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Tuy nhiên, một tờ báo của Anh lưu ý rằng các cường quốc châu Âu đã nhận ra việc tịch thu các quỹ này, hoặc doanh thu do các quỹ này tạo ra, có thể không phải là một ý tưởng hay.

Theo phương tiện truyền thông, Ngân hàng Trung ương châu Âu và một số bộ trưởng tài chính EU lo ngại rằng động thái này có thể làm giảm uy tín của đồng euro và trái phiếu chính phủ châu Âu trong mắt các ngân hàng trung ương khác.

Họ cho rằng EU nên hành động song song với các thành viên khác của Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) để cùng chịu tổn thất. Mặc dù một số nhà phân tích chỉ ra rằng EU đã bị thiệt hại ngay thời điểm “đóng băng” tài sản của Nga.

Theo đề xuất, các thực thể nắm giữ quỹ bị đóng băng của Nga nên đưa chúng vào “các khoản đầu tư có lãi suất cao hơn”, sau đó chuyển lợi nhuận cho một quỹ của EU. Đề xuất này đã được đưa ra thảo luận do lo ngại rằng các khoản lỗ tiềm ẩn của các khoản đầu tư này có thể khiến người nộp thuế ở châu Âu phải chịu toàn bộ trách nhiệm trước Ngân hàng Trung ương Nga.

“Việc đơn phương tịch thu tài sản của Nga rõ ràng là hành động vi phạm luật pháp quốc tế. Theo đó, các quốc gia được hưởng quyền miễn trừ tài phán trước các quốc gia khác và không bị tịch thu tài sản để giải quyết các khoản nợ”, hãng truyền thông Anh cho hay.

Sau khi xung đột Ukraine leo thang vào tháng 2/2022, Mỹ và các đồng minh châu Âu đã đóng băng tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga được lưu trữ bằng đồng USD và đồng euro. Tuy nhiên, cho đến nay, các lãnh đạo vẫn chưa có quyết định chính thức nào về việc sử dụng các tài sản bị đóng băng của Nga, do tính phức tạp của vấn đề.

Theo giới chuyên gia, hành động của Mỹ và châu Âu đã giáng một đòn nghiêm trọng vào uy tín của nền kinh tế Mỹ và châu Âu trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài, thậm chí còn làm dấy lên các cuộc đàm phán về sự cần thiết về việc phi đô la hóa.

Mới đây, Trung tâm thanh toán bù trừ Euroclear, có trụ sở tại Bỉ, tiết lộ rằng tiền lãi tích lũy từ các tài sản của Nga bị đóng băng trong nửa đầu năm 2023 đã lên tới gần 2 tỷ USD. Cụ thể, trong báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2023 được công bố ngày 20/7, Euroclear cho biết “thu thập hoạt động tăng trưởng đáng kể”, một phần là do “thu thập lãi cao hơn, cũng như sự gia tăng các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Nga”.

Nga đã nhiều lần chỉ trích những nỗ lực của phương Tây nhằm chuyển tài sản bị tịch thu của nước này cho Ukraine. Moskva tuyên bố sẽ có động thái đáp trả tương xứng nếu cần thiết, đồng thời lập luận rằng việc tịch thu và sử dụng tài sản bị đóng băng của nước này là “hành vi ăn cắp” và vi phạm luật pháp quốc tế.

Hải Vân