Di cư - chủ đề nóng trước thềm bầu cử Tổng thống Mỹ

Di cư và an ninh biên giới đang là vấn đề trọng tâm tại Mỹ trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 tới.

Người di cư chờ bên bờ sông Rio Grande để được Đội tuần tra Biên giới El Paso, bang Texas xử lý, sau khi vượt biên từ Ciudad Juarez, Mexico, ngày 10/5/2023. (Ảnh: AFP/Getty Images).

Chính quyền của Tổng thống Joe Biden sẽ phải giải quyết vấn đề này khi số lượng người di cư đến Mỹ đạt mức cao kỷ lục vào cuối năm 2023 và được dự báo còn tăng trong năm nay.

Thị trấn Jacumba Hot Springs ở bang California trở thành điểm nóng về di cư. Hàng nghìn người di cư từ khu vực Nam Mỹ cố gắng tới đây trong nhiều tháng qua với hy vọng được đặt chân vào nước Mỹ.

"Chúng tôi đã ở đây, vượt qua bao khốn khổ cuối cùng cũng đến được đây. Đội tuần tra biên giới đã tới đây, cho phép phụ nữ và trẻ em được đưa đến trại tạm trú xét nhập cảnh trước. Họ nói sẽ đến đón chúng tôi vào ngày mai", một người di cư nói.

Theo báo cáo của Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ, trong năm tài chính 2023, tổng cộng hơn 2,4 triệu người đã vào Mỹ từ Mexico bằng các phương tiện trái phép.

Sau những chỉ trích gay gắt xung quanh chính sách nhập cư của chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump, ông Joe Biden tuyên bố mình là ứng cử viên sẽ khôi phục danh dự và sự tôn trọng với tổng thống bằng cách xây dựng một phần hệ thống nhập cư công bằng và nhân đạo. 

Tuy nhiên, trong nhiệm kỳ của ông, số người nhập cư trái phép vào Mỹ đã tăng thêm 7,5 triệu người. Đặc biệt, dọc theo tuyến đường Ciudad Juarez - El Paso, một trong những tuyến đường được người nhập cư được ưa thích nhất, việc di cư trái phép đến bang Texas đã gây ra lạm phát, khủng hoảng nhà ở và lo ngại về an ninh.

Một người di cư trèo qua hàng rào biên giới vào Mỹ, nhìn từ Tijuana, bang Baja California, Mexico, ngày 10/5/2023. (Ảnh: AFP/Getty Images).

Những tình nguyện viên địa phương như anh John Shultz không chỉ phát nhu yếu phẩm cần thiết cho người di cư mắc kẹt ở biên giới mà còn giúp tuần tra, phát hiện người vượt biên trái phép.

Anh John Shultz cho biết: "Đây là trại quá cảnh do Lực lượng Vệ binh quốc gia Mexico dựng lên nhằm ngăn chặn người di cư vượt biên. Trước đây khi không có điểm chốt này, bọn buôn người lái xe, đưa người vượt biên trái phép cả ngày lẫn đêm".

Theo báo cáo vào tháng 6/2023 của Trung tâm Nghiên cứu Pew, gần 47% người Mỹ coi nhập cư bất hợp pháp là một vấn đề nghiêm trọng ở nước này. Khả năng 70% thành viên đảng Cộng hòa coi nhập cư bất hợp pháp là một vấn đề lớn của quốc gia, so với đảng Dân chủ, chỉ 25% các nghị sĩ coi đây là vấn đề cần quan tâm. Điều này đặt chính quyền Tổng thống Joe Biden vào thế bất lợi về vấn đề nhập cư, khi cuộc bầu cử đến gần, đe dọa mối quan hệ luật pháp liên bang - tiểu bang và có khả năng củng cố cơ sở của đảng Cộng hòa.

Tác động của vấn đề này đã báo động đảng Dân chủ và Tổng thống Joe Biden buộc phải thỏa hiệp hơn, tuyên bố rằng ông sẵn sàng đóng cửa biên giới nếu Quốc hội thông qua dự luật lưỡng đảng cấp cho ông quyền như vậy.

Ông Boris Vormann, giảng viên môn Chính trị, Đại học Bard, Berlin, Đức, nhận xét: "Tổng thống Joe Biden không phải người đầu tiên gặp khó khăn trong việc cải cách luật pháp toàn diện. Ông ấy đã có nhiều cố gắng. Đây là vấn đề phân cực giữa hai đảng. Người tiền nhiệm là cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng coi di cư là vấn đề lớn và là chủ đề trong việc tranh cử của ông ấy".

Trong nỗ lực giải quyết vấn đề này, chỉ 3 ngày trước đây, Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ áp dụng những hạn chế đối với các chủ sở hữu, giám đốc điều hành và quan chức cấp cao của công ty vận tải đường bộ, đường biển và cho thuê máy bay cung cấp các dịch vụ vận tải được sử dụng chủ yếu bởi những người có ý định nhập cư trái phép vào Mỹ.

Nguyễn Mai