Việc ông Trump nắm giữ Fed làm rung chuyển nền tảng tài chính toàn cầu

Olli Rehn, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Phần Lan và là thành viên hoạch định chính sách của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), cảnh báo việc Tổng thống Mỹ Donald Trump gia tăng sức ép lên Cục Dự trữ Liên bang (Fed) có thể gây ra những hệ lụy lớn, từ gia tăng lạm phát cho đến tác động dây chuyền tới kinh tế toàn cầu.

Từ đầu năm nay, Fed – cơ quan chính sách tiền tệ quan trọng nhất thế giới – liên tục đối mặt với sức ép từ Tổng thống Donald Trump. Ông nhiều lần công khai chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell, đồng thời vừa tuyên bố sa thải một thành viên Hội đồng Thống đốc là bà Lisa Cook.

Theo Olli Rehn, nếu Fed không còn giữ được tính độc lập và bắt đầu đưa ra quyết định theo mong muốn chính trị – chẳng hạn giảm lãi suất theo yêu cầu của tổng thống – thì hệ quả tất yếu sẽ là lạm phát gia tăng. Điều này có thể gây ra những xáo trộn không chỉ trong nước Mỹ mà còn với toàn bộ hệ thống tài chính toàn cầu.

Điều gì có thể xảy ra nếu Fed mất đi tính độc lập?

Rehn nhấn mạnh rằng, từ thập niên 1980 đến nay, sự độc lập của Fed luôn được coi là “nguyên tắc bất khả xâm phạm”. Tuy nhiên, nguyên tắc này đang bị lung lay nghiêm trọng dưới thời ông Trump. Nếu Fed ra quyết định dựa trên sức ép chính trị thay vì cơ sở khoa học tiền tệ, rủi ro lạm phát bùng phát là khó tránh.

Ông cũng lưu ý, những tác động này không chỉ dừng ở nước Mỹ mà có thể lan sang châu Âu và các thị trường khác thông qua các kênh tài chính. Dù Rehn đánh giá khả năng kịch bản tương tự xảy ra ở châu Âu là thấp nhờ hệ thống thể chế vững chắc, nhưng ông vẫn cảnh báo áp lực “tràn sang” là có thể.

Châu Âu phản ứng thế nào trước rủi ro này?

Theo Rehn, châu Âu cần tăng cường củng cố niềm tin toàn cầu vào đồng euro như một đồng tiền an toàn, nhằm tránh kịch bản suy giảm tính tự chủ của ngân hàng trung ương. Ông khẳng định việc lạm phát của khu vực đồng euro hiện ổn định ở mức 2% có liên hệ mật thiết với khả năng ra quyết định độc lập của ECB.

Ông cũng cho rằng đồng USD khó có khả năng suy yếu nhanh chóng bởi vị thế là đồng tiền dự trữ toàn cầu vẫn rất bền vững. Tuy nhiên, Rehn cảnh báo nếu các nền tảng thể chế của Mỹ – bao gồm pháp quyền, dân chủ và tự do dân sự – bị xói mòn, đồng USD có thể đối mặt rủi ro lớn.

Về triển vọng kinh tế châu Âu, ông cho biết lạm phát nhiều khả năng giảm dưới mục tiêu 2% trong ngắn hạn do giá năng lượng hạ, đồng euro mạnh lên và lạm phát dịch vụ chậm lại. ECB sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình và sẵn sàng hành động khi cần thiết.

Phương Nhi