Vì sao Mark Zuckerberg xây hầm trú ẩn 'tận thế'

Mark Zuckerberg xây dựng hầm trú ẩn tại Hawaii. Peter Thiel chờ cấp phép để có một công trình dưới lòng đất ở New Zealand và nhiều tỷ phú khác cũng đang có kế hoạch tương tự.

Mark Zuckerberg xây dựng pháo đài ngầm trị giá 270 triệu USD trên đảo Kauai của Hawaii. Dự án bí mật này khiến mọi người bàn luận, làm dấy lên suy đoán liệu có phải tỷ phú này đang sẵn sàng cho những tình huống xấu.

Mọi người thích nói về các kịch bản ngày tận thế, từ bệnh tật, khủng hoảng khí hậu cho đến các mối đe dọa hạt nhân và cuộc xâm lược của người ngoài Trái Đất. Tuy nhiên, các suy đoán đều thiếu căn cứ. Việc các tỷ phú xây dựng hầm trú ẩn có thể không liên quan đến bất cứ điều gì cụ thể như vậy, nhưng tâm lý chung khá rõ ràng: phòng khi bất trắc vẫn tốt hơn là mất cảnh giác.

Hầm trú ẩn của Zuckerberg

Kế hoạch của Mark Zuckerberg vượt xa một hầm trú ẩn thông thường. Đó là sự kết hợp lạ mắt như chi tiết mà Guthrie Scrimgeour đã viết trên tạp chí Wired.

Trong gần một thập kỷ, ông chủ Meta đã mua đất ở Kauai và tiến hành xây dựng khu phức hợp 500 ha, rộng gấp khoảng 65 lần kích thước của Cung điện Buckingham. Công trình gồm các biệt thự, nhà trên cây và đường hầm. Điểm thu hút chính của dự án trị giá 270 triệu USD này là một nơi trú ẩn dưới lòng đất rộng 5.000 m2.

Căn hầm dưới lòng đất của Zuckerberg không phải là nơi trú ẩn điển hình. Đó là một không gian rộng có nguồn điện và thực phẩm riêng, có cửa được thiết kế để chống lại các vụ nổ lớn. Báo cáo của Business Insider tiết lộ kế hoạch xây hơn 30 phòng ngủ, 30 phòng tắm, thang máy, văn phòng, phòng họp và nhà bếp rộng rãi.

Khu phức hợp của Zuckerberg ở Hawaii. Ảnh: Phil Jung/Wired.

Hầm trú ẩn còn có các không gian giải trí như phòng tập thể dục, hồ bơi, phòng tắm hơi, bồn tắm nước nóng, bể ngâm nước lạnh và thậm chí cả sân tennis.

Dự án được giữ bí mật và những người liên quan bị ràng buộc bởi các thỏa thuận không tiết lộ (NDA). "Lần duy nhất bạn nhìn thấy điều đó là khi thực hiện các công trình quân sự. Một dự án tư nhân có NDA kèm theo là rất hiếm gặp", một quan chức ngành xây dựng địa phương nói với Wired.

Tư duy của các tỷ phú công nghệ

Zuckerberg chắc chắn không đơn độc trong kế hoạch xây dựng hầm trú ẩn. Metro tiết lộ rằng tỷ phú Peter Thiel đang chờ cấp phép xây dựng nơi trú ẩn dưới lòng đất ở New Zealand. Sam Altman, CEO của OpenAI, được cho có dự án tương tự.

Podcaster Christina Randall, người có hơn 1,58 triệu người đăng ký, cho rằng xu hướng xây hầm trú ẩn này có thể là dấu hiệu cho thấy 1% dân số giàu có biết điều gì đó mà chúng ta không biết về "thời kỳ cuối cùng". Randall gần đây đã quan sát thấy rằng hầm trú ẩn được báo cáo của Zuckerberg chỉ là một trong khoảng 15 dự án đang được các tỷ phú trên toàn thế giới thực hiện.

Randall cho biết những cuốn sách dự đoán ngày tận thế, đang ứng nghiệm. "Sách nói rằng các vị vua trên Trái Đất, hoàng tử, tướng lĩnh, những người giàu có, quyền thế và mọi nô lệ cũng như mọi người tự do đều ẩn náu trong các hang động và giữa những tảng đá trên núi".

Có một câu nói nổi tiếng trong giới công nghệ, thường được cho là của William Gibson: Tương lai luôn ở đây, chỉ là nó không được phân bổ đồng đều mà thôi. Điều đó có thể đúng với thảm họa.

Tác giả Douglas Rushkoff đề cập đến "tư duy" của các tỷ phú khi xây dựng các công trình như hầm trú ẩn. Ảnh: Clark Hoogin/Wired.

Trong cuộc gặp gỡ với Douglas Rushkoff, 5 cá nhân giàu có khác đã ám chỉ mong muốn của họ về những điểm an toàn bí mật.

Là giáo sư tại Đại học Queens và là tác giả của 20 cuốn sách, Rushkoff từng đưa ra hoặc phát triển những khái niệm phổ biến như "viral media" (lan truyền trên phương tiện truyền thông), "digital native" (người bản địa kỹ thuật số) và "social currency" (sự công nhận xã hội).

Trong cuốn sách mới Survival of the Richest: Escape Fantasies of the Tech Billionaires, ông lại đưa ra ý tưởng về "the Mindset". "Đó là niềm tin của các tỷ phú công nghệ rằng nếu có đủ tiền và công nghệ, họ có thể thoát khỏi những thảm họa từ việc họ kiếm được tiền và sử dụng công nghệ. Đó là niềm tin rằng nhân loại là một vấn đề có thể giải quyết được bằng công nghệ", Rushkoff nói.

Tư duy này được cho là nguyên nhân khiến các tỷ phú chạy theo những dự án tưởng như chỉ có trong phim khoa học viễn tưởng: xây hầm trú ẩn, tìm phương thuốc cải lão hoàn đồng, tìm đường thoát khỏi Trái Đất...

Lê Vy

Ảnh: Blanca López-Solórzano/El Páis