Tiết lộ cuộc gặp bí mật giữa quan chức Mỹ và Iran đầu năm 2024

Phái đoàn quan chức ngoại giao Mỹ và Iran từng có cuộc gặp bí mật ở Oman - quốc gia vùng Vịnh ở Trung Đông vào đầu năm nay.

Lực lượng Houthi tuần hành bày tỏ sự ủng hộ người Palestine hôm 15/10/2023.

Thông tin được tờ Financial Times (FT) của Anh đăng tải lần đầu vào ngày 13/3, dẫn nguồn tin từ các quan chức giấu tên của Mỹ và Iran.

Trong cuộc gặp bí mật, Mỹ đã cử các quan chức hàng đầu phụ trách khu vực Trung Đông còn phía Iran cử phái đoàn dẫn đầu là Thứ trưởng Ngoại giao Ali Bagheri Kani.

Do căng thẳng trong mối quan hệ Mỹ - Iran và những vấn đề tồn đọng chưa giải quyết, phái đoàn hai nước không gặp trực tiếp mà ngồi ở hai nơi khác nhau tại Oman.

Các quan chức Oman đóng vai trò truyền tải lại thông điệp mà phái đoàn Mỹ và Iran đưa ra. Trong cuộc đàm phán gián tiếp, giới chức Mỹ mong muốn Iran thuyết phục lực lượng Houthi ở Yemen ngừng tấn công tàu thuyền đi qua Biển Đỏ. Mỹ cũng bày tỏ quan ngại về chương trình hạt nhân đang ngày càng dược mở rộng của Iran.

Vòng đàm phán bí mật đầu tiên diễn ra hồi tháng 1/2024 và vòng hai dự kiến diễn ra vào tháng hai. Nhưng thực tế là vòng đàm phán thứ hai đã không bao giờ diễn ra. Mỹ quay sang tìm cách dàn xếp một lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza để Hamas trả tự do cho các con tin còn lại.

Một quan chức Mỹ giấu tên nói trên tờ Al Arabiya của Ả Rập Saudi, rằng Mỹ có nhiều kênh liên lạc không chính thưc với Iran. "Chúng tôi không thể nêu cụ thể các cuộc trao đổi với Iran. Kể từ khi xung đột Israel - Hamas bùng phát, chúng tôi đã tích cực truyền tải các thông điệp hối thúc Iran ngừng các hành động leo thang về mọi mặt", quan chức Mỹ nói.

Về vấn đề thuyết phục Houthi ngừng tấn công tàu thuyền, quan chức Iran nói với báo Anh rằng Tehran chỉ có "ảnh hưởng về mặt tinh thần và không thể ra lệnh cho lực lượng Houthi. Nhưng có thể thúc đẩy đối thoại và đàm phán".

Về vấn đề Mỹ liên tục chặn bắt các tàu thuyền được cho là chở vũ khí do Iran cung cấp cho lực lượng Houthi, giới chức Iran nói quốc gia không liên quan đến các chuyến hàng này.

Quan chức Iran cũng tiết lộ với báo Anh về việc Tư lệnh Đặc nhiệm Quds, Esmail Qaani tháng trước đã tới thủ đô Baghdad của Iraq. Trong chuyến thăm, ông Qaani đề nghị các lực lượng dân quân thân Iran "điều chỉnh hành vi để tránh trường hợp Mỹ gây sức ép với Iran".

Đăng Nguyễn - Al Arabiya