Thủ tướng Campuchia và quyền Thủ tướng Thái Lan sẽ gặp nhau tại Malaysia

Thủ tướng Campuchia Hun Manet và Quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai sẽ đến thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia vào thứ Hai, ngày 28 tháng 7, để thảo luận về xung đột giữa hai nước, hãng thông tấn nhà nước Malaysia Bernama đưa tin hôm Chủ nhật, trích lời Ngoại trưởng Mohamad Hassan.

© Sputnik / Fayed El-Geziry.

"Thủ tướng Campuchia và Quyền Thủ tướng Thái Lan sẽ đến Kuala Lumpur vào thứ Hai để thảo luận về xung đột giữa hai nước", Ngoại trưởng Malaysia Mohamad Hassan phát biểu với hãng thông tấn hôm Chủ nhật.

"Thái Lan và Campuchia đã đồng ý để Malaysia làm trung gian hòa giải trong cuộc đàm phán trong khuôn khổ nỗ lực giải quyết tranh chấp biên giới. Thủ tướng Hun Manet (Campuchia) và Quyền Thủ tướng Phumtham Wechayachai (Thái Lan) sẽ đến Kuala Lumpur vào tối thứ Hai", Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia cho biết, theo trích dẫn của hãng thông tấn.

"Tôi đã có cơ hội trao đổi với các ngoại trưởng Thái Lan và Campuchia. Cả hai đều nhất trí rằng không nên đưa bất kỳ quốc gia nào khác vào các cuộc đàm phán, họ hoàn toàn tin tưởng Malaysia và đã đề nghị chúng tôi làm trung gian", Bộ trưởng nói thêm, đồng thời lưu ý rằng ông cũng đang mong đợi cuộc gọi từ Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio.

"Tôi cũng đang mong đợi cuộc gọi từ Ngoại trưởng Hoa Kỳ, vì họ muốn biết Hoa Kỳ có thể giúp đỡ như thế nào", ông nói với hãng thông tấn.

"Tuy nhiên, tôi nghĩ tốt hơn là Malaysia nên đóng vai trò trung gian trước vì vấn đề (xung đột giữa Thái Lan và Campuchia) là vấn đề nội bộ của ASEAN (Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á, bao gồm cả ba nước) và Malaysia, với tư cách là Chủ tịch ASEAN (vào năm 2025, theo luân phiên hàng năm được ASEAN thông qua), nên hành động trong vai trò này", Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia nhấn mạnh trong bình luận độc quyền với hãng thông tấn Bernama.

Sự leo thang xung đột biên giới giữa Thái Lan và Campuchia đã bước vào giai đoạn vũ trang từ sáng ngày 24 tháng 7. Sau các cuộc đọ súng ở khu vực biên giới, các bên pháo kích lẫn nhau, Campuchia sử dụng pháo phản lực phóng loạt Grad, kể cả các mục tiêu dân sự trên lãnh thổ Thái Lan, còn Thái Lan đã thực hiện một cuộc không kích vào các vị trí của lực lượng vũ trang Campuchia.

Cả hai bên đều có người chết và bị thương, kể cả thường dân. Hơn 100.000 cư dân đã được sơ tán khỏi bốn tỉnh biên giới của Thái Lan sau các cuộc không kích của Campuchia, khiến ít nhất 14 thường dân thiệt mạng. Giao tranh giữa quân đội Thái Lan và Campuchia dọc biên giới tiếp tục diễn ra vào thứ Sáu với việc sử dụng pháo hạng nặng, máy bay và xe tăng.

Quan hệ song phương xấu đi nghiêm trọng sau vụ đụng độ ngày 28 tháng 5 giữa binh sĩ hai nước tại khu vực tranh chấp, khiến một quân nhân Campuchia tử vong. Căng thẳng ngoại giao tiếp tục kéo theo mâu thuẫn cá nhân giữa Thủ tướng Chinnawat và cựu Thủ tướng Campuchia Hun Sen - hiện là Chủ tịch Thượng viện kiêm lãnh đạo đảng cầm quyền nước này.

Những bất đồng lãnh thổ giữa Thái Lan và Campuchia bắt nguồn từ thời thuộc địa Đông Dương của Pháp. Năm 1907, Vương quốc Xiêm (nay là Thái Lan) hoàn tất phân giới sau 10 năm đàm phán với sự trung gian của Đế quốc Nga. Một số khu vực biên giới không được phân định do địa hình hiểm trở. Sau khi Campuchia độc lập năm 1953, những khu vực này trở thành tâm điểm tranh chấp.

Thái Lan ưu tiên giải quyết tranh chấp liên quan biên giới thông qua đàm phán song phương, trong khi Campuchia - lần thứ 3 trong 60 năm qua - lại đưa vụ việc ra Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ), cơ quan mà Thái Lan không công nhận thẩm quyền trong các vụ tranh chấp lãnh thổ.