Xin mời làm quen với 'Govorun': Siêu máy tính Nga luôn mát dịu

Tập đoàn RSC là nhà phát triển hàng đầu tại Nga và các nước hậu Xô-viết chuyên tích hợp những giải pháp siêu máy tính cho hệ thống điện toán và phần cứng hiệu năng cao, bao gồm máy chủ và thiết bị mạng để xử lý và lưu trữ thông tin.

Siêu máy tính «Govorun».

 Một trong những «đứa con tinh thần» của tập đoàn là siêu máy tính «Govorun», được lắp đặt và khởi động vào năm 2018 tại Phòng thí nghiệm Công nghệ Thông tin của Viện Nghiên cứu Hạt nhân Liên hợp (JINR) (ở thành phố khoa học Dubna, vùng Matxcơva). Cỗ máy thông minh và hiệu suất cao này được đặt tên theo danh tính Viện sĩ Thông tấn của Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô Nikolai Govorun (1930-1989), nhà toán học Liên Xô cự phách, người đã có những đóng góp đáng kể cho sự nghiệp phát triển môn Toán học Tính toán và CNTT.

Siêu máy tính «Govorun»

Theo dữ liệu của Tập đoàn RSC, «Govorun» là "siêu máy tính siêu hội tụ đầu tiên trên thế giới với hệ thống làm mát bằng chất lỏng 100%". Trong sơ đồ của những hệ thống điện toán hiệu năng cao truyền thống hơn, máy chủ, bộ nhớ lưu trữ và mạng được quản lý và phát triển riêng biệt với nhau. Nhưng trong "siêu máy tính siêu hội tụ" thì tài nguyên điện toán, hệ thống lưu trữ dữ liệu và chức năng mạng được kết hợp thành một nền tảng duy nhất. Kết quả là sơ đồ hệ thống như vậy cho phép sử dụng hiệu quả nhất những tài nguyên sẵn có: công suất tính toán, dung lượng lưu trữ và tốc độ của hệ thống lưu trữ dữ liệu.

Về chuyện làm mát bằng chất lỏng, ông Alexandr Moskovsky CEO của Tập đoàn RSC lưu ý:
«Nhờ dùng chất lỏng, đã giảm bớt được chi phí với khâu làm mát. Nếu một trung tâm dữ liệu sử dụng làm mát bằng không khí, thì phải tốn tới một nửa lượng điện năng tiêu thụ cho việc này. Còn trong trường hợp của chúng tôi, với việc sử dụng làm mát bằng chất lỏng, con số này chỉ vẻn vẹn là 5-6%».

Cũng cần lưu ý rằng chất lỏng làm mát hiệu quả hơn cho các bộ xử lý mạnh mẽ, sinh nhiệt và những linh kiện điện tử khác của siêu máy tính: trong một tổ hợp điện toán cực kỳ đắt giá, việc quá nhiệt có thể dẫn đến những hệ luỵ không thể khắc phục. Hơn nữa, hệ thống làm mát bằng chất lỏng cho phép bố trí các nút tính toán và hệ thống lưu trữ dữ liệu của siêu máy tính được gọn gàng hơn.Toàn bộ phần mềm của siêu máy tính «Govorun» đều dựa trên cơ sở nền tảng phần mềm «RSC BasIS» hoàn toàn là sáng chế của Nga. Cấu trúc phần cứng của máy chủ làm mát bằng chất lỏng «RSC Tornado» cũng dựa trên các phát minh được cấp bằng sáng chế của Tập đoàn RSC.

Siêu máy tính «Govorun» thực hiện hàng loạt tác vụ phức tạp. Chẳng hạn, nó đồng thời thực hiện lượng lớn phép tính, trong đó có các phép tính sử dụng hỗ trợ của nguyên lý cơ học lượng tử, cho phép giải quyết những vấn đề vượt quá khả năng của máy tính kinh điển. Siêu máy tính cũng được sử dụng để mô hình hóa các quá trình vật lý, đơn giản hóa và tăng tốc nghiên cứu trong những lĩnh vực tiên tiến như vật lý hạt nhân. «Govorun» mang đến cho các nhà khoa học Nga cơ hội tiến hành nghiên cứu trên cơ sở NICA, "máy va chạm siêu dẫn của proton và ion nặng". Cấu trúc phức tạp này đã được xây dựng tại Dubna từ năm 2013, và đến tháng 3 năm 2025 tại đó đã tiến hành phiên tác vụ nghiên cứu đầu tiên.

Máy chủ "RSC Exastream AI"

Trong tương quan khối lượng công việc nghiên cứu ngày càng tăng, tài nguyên như trước của siêu máy tính đôi khi thành không đủ. Mới đây xuất hiện thông báo về đợt hiện đại hóa kế tiếp với «cỗ máy thông minh». Tài nguyên tính toán của «Govorun» được mở rộng bằng cách lắp đặt hai nút đầu mối dựa trên giải pháp máy chủ mới "RSC Exastream AI" với 8 bộ tăng tốc đồ họa NVidia H100 trong mỗi nút và hệ thống làm mát trực tiếp bằng chất lỏng. Những máy chủ mới này được thiết kế và sản xuất dành riêng cho siêu máy tính. Ngoài ra, như ông Alexandr Moskovsky, CEO của Tập đoàn RSC cho biết, dung lượng "lưu trữ dữ liệu ấm" trên các ổ đĩa đã được tăng thêm 25%.