Hoa Kỳ đề nghị đầu tư cho Iran hàng chục tỷ đô la

Washington đã đề nghị hỗ trợ Tehran cho một chương trình hạt nhân dân sự, mà nước này sẽ thiết lập thông qua các khoản đầu tư từ các đồng minh Ả Rập trên khắp vùng Vịnh, trong nỗ lực đưa Iran trở lại bàn đàm phán, CNN đưa tin.

Chính quyền ông Trump đã đề nghị đầu tư nước ngoài trị giá 20–30 tỷ đô la cho Tehran vào một chương trình hạt nhân dân sự mới của Iran, như một phần trong nỗ lực đưa Tehran trở lại bàn đàm phán, CNN đưa tin vào tối thứ Năm 26-6, trích dẫn 4 nguồn tin.

Ngoài ra, Iran cũng được đề nghị nới lỏng lệnh trừng phạt và trả lại khoảng 6 tỷ đô la tài sản bị đóng băng trong các cuộc thảo luận diễn ra sau hậu trường, bao gồm cả trong chiến dịch của Israel bên trong Cộng hòa Hồi giáo, khi Hoa Kỳ tấn công cơ sở hạt nhân tại Fordow và hai địa điểm hạt nhân khác.

Theo CNN, các viên chức chính quyền Trump cho biết một số đề xuất "sơ bộ và đang phát triển" đã được đưa ra bàn thảo với một yêu cầu không thể thương lượng: Iran không làm giàu uranium, điều mà cho đến nay Iran vẫn từ chối cam kết.

CNN cũng đưa tin rằng một trong những đề xuất thậm chí đã đạt đến dạng dự thảo. Một số chi tiết đã được tiết lộ tại một cuộc họp bí mật do đặc phái viên Trung Đông của Trump, Steve Witkoff, tổ chức với các viên chức của các quốc gia vùng Vịnh một ngày trước cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào Fordow.

Theo một viên chức chính quyền, khoản tiền đầu tư cho chương trình hạt nhân dân sự của Iran không có nghĩa là đến trực tiếp từ Hoa Kỳ — mà nhằm mục đích để các đồng minh Ả Rập của mình tài trợ cho chương trình này.

"Hoa Kỳ sẵn sàng dẫn đầu các cuộc đàm phán này" với Iran, viên chức chính quyền Trump nói với CNN. "Và ai đó sẽ cần phải trả tiền để xây dựng chương trình hạt nhân, nhưng chúng tôi sẽ không thực hiện cam kết đó".

Các quan chức Hoa Kỳ đã họp với các quốc gia vùng Vịnh về các đề xuất một ngày trước khi tấn công cơ sở hạt nhân Fordow.( Ảnh: MAXAR TECHNOLOGIES )

Một ý tưởng khác xuất hiện vào tuần trước và hiện đang được xem xét là các đồng minh được Hoa Kỳ hậu thuẫn ở vùng Vịnh sẽ trả tiền để thay thế cơ sở hạt nhân Fordow bằng chương trình không làm giàu uranium, hai nguồn tin quen thuộc với vấn đề này cho biết.

Hiện vẫn chưa rõ liệu Iran có thể sử dụng chính địa điểm này hay không, cũng như không rõ đề xuất đó đang được xem xét nghiêm túc như thế nào.

Vĩnh Cẩm