NATO thay đổi lớn, muốn huy động 100 tỷ Euro để vũ trang Ukraine, tính kế đề phòng nếu ông Trump đắc cử Tổng thống Mỹ?

Ngày 2/4, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg đề xuất thành lập một quỹ 100 tỷ Euro (108 tỷ USD) trong 5 năm cho Ukraine để thúc đẩy liên minh này gửi thêm vũ khí cho Kiev.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đưa ra đề xuất đánh dấu sự thay đổi lớn trong quan điểm về việc can thiệp xung đột ở Ukraine. (Nguồn: Reuters)

Ngày 3/4, tại Brussels, Bỉ, các ngoại trưởng NATO sẽ tổ chức đàm phán sơ bộ về kế hoạch trên trong nỗ lực tìm cách thúc đẩy một gói viện trợ cho Ukraine trước Hội nghị thượng đỉnh tại Washington vào tháng 7 tới.

Reuters đưa tin, theo đề xuất, 32 quốc gia thành viên NATO sẽ đóng góp vào quỹ trên quy mô nền kinh tế mỗi nước.

Tuy nhiên, một số quan chức cũng cảnh báo, vẫn có những câu hỏi lớn về phương thức hoạt động của bất kỳ nguồn tài chính nào cũng như kế hoạch có thể thay đổi rõ rệt trước Thượng đỉnh ở Mỹ.

Đề xuất của Tổng thư ký Stoltenberg cũng gợi ý, NATO sẽ kiểm soát nhiều hơn việc điều phối cung cấp vũ khí cho Kiev từ nhóm do Washington dẫn đầu hiện đang giúp giám sát hoạt động hỗ trợ.

Ông Stoltenberg lập luận, điều này sẽ giúp cô lập dòng vũ khí tới Ukraine khỏi bất cứ thay đổi chính trị nào ở các quốc gia NATO, khi ông Donald Trump đang cố trở lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11/2024, trong bối cảnh cựu Tổng thống Mỹ này không mặn mà với xung đột ở Ukraine cũng như viện trợ cho Kiev.

Động thái trên sẽ đánh dấu sự thay đổi lớn đối với liên minh quân sự phương Tây vốn cho đến nay vẫn từ chối đóng vai trò làm một tổ chức gửi vũ khí cho Ukraine do lo sợ sẽ lôi kéo NATO vào gần hơn một cuộc xung đột với Nga.

Cho đến nay, liên minh này mới chỉ gửi viện trợ phi sát thương tới Ukraine, trong khi các quốc gia thành viên riêng lẻ đã cung cấp cho Kiev số vũ khí trị giá hàng chục tỷ USD.

Đề xuất của Tổng thư ký Stoltenberg được đưa ra trong bối cảnh các lực lượng vũ trang của Ukraine đang nỗ lực để kìm chân Nga khi nguồn cung từ các nước phương Tây hậu thuẫn Kiev ngày càng cạn kiệt.

Trong khi đó, gói viện trợ trị giá 60 tỷ USD của Mỹ hiện đang bị đình trệ tại Quốc hội nước này nhưng có những hy vọng rằng các nghị sĩ có thể thông qua trong những tuần tới.

Cũng trong ngày 2/4, Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolai Patrushev cáo buộc rằng, các huấn luyện viên NATO ở một số nước đang huấn luyện lính đánh thuê và lực lượng biệt kích cho các hoạt động phá hại chống Moscow.

Sputnik dẫn lời ông Patrushev nói, NATO trên thực tế đã trở thành một bên trong cuộc xung đột ở Ukraine, tích cực tham gia tổ chức để quân đội nước này bắn phá các vùng lãnh thổ của Nga và thông qua các quyết định tập thể nhằm cung cấp cho Kiev thêm các loại vũ khí mới được tăng cường tính năng chiến đấu.

Cũng theo quan chức trên, liên minh quân sự đang tăng cường tiềm lực một cách có hệ thống dọc biên giới Nga - từ Biển Barents đến Biển Đen.

BẢO MINH