Mỹ bắt đầu cuộc chiến với ô tô điện Trung Quốc

Chính quyền Biden thông báo rằng họ đang tiến hành một cuộc điều tra về ô tô điện của Trung Quốc, cam kết sẽ bảo vệ ngành công nghiệp ô tô Mỹ. Như thông lệ, Nhà Trắng coi những chiếc ô tô này là 'mối đe dọa an ninh quốc gia' và tuyên bố rằng chúng có thể truyền dữ liệu về Trung Quốc.

Một gian trưng bày xe điện Trung Quốc. Ảnh AFP

Bất kỳ nhà quan sát dày dạn kinh nghiệm và có thiện chí nào cũng sẽ biết rằng lối hùng biện về “mối đe dọa an ninh quốc gia” luôn được sử dụng làm tiền đề cho việc biện minh, thường không có bằng chứng, nhằm đưa một sản phẩm hoặc dịch vụ nhất định của Trung Quốc vào danh sách đen của Mỹ. Huawei cùng các công ty Trung Quốc khác cũng bị đối xử tương tự.

Một trong những ví dụ gần đây là Thượng nghị sĩ Florida Rick Scott nói rằng tỏi xuất khẩu của Trung Quốc là mối đe dọa an ninh quốc gia. Đó có thể là một ngoại lệ, nhưng khi nói đến công nghệ, bất cứ thứ gì đến từ Trung Quốc thường bị cáo buộc là gián điệp.

Trên thực tế, chính sách đối ngoại của chính quyền Biden là cố gắng ngăn chặn những tiến bộ công nghệ của Trung Quốc nhằm cản bước Bắc Kinh tiến đến chuỗi giá trị toàn cầu và làm xói mòn sự thống trị của Mỹ trong các ngành công nghiệp chủ chốt, từ đó làm suy yếu quyền bá chủ của Mỹ. Nổi bật nhất, Nhà Trắng đã tập trung vào nỗ lực chèn ép ngành bán dẫn Trung Quốc, vũ khí hóa quy mô kiểm soát xuất khẩu ngày càng tăng để cố gắng tước bỏ quyền tiếp cận của các công ty Trung Quốc với chất bán dẫn tiên tiến và thiết bị sản xuất liên quan. Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan đã gọi đây là chiến lược “sân nhỏ, rào cao”.

Mỹ nổi tiếng là quốc gia theo chủ nghĩa bảo hộ đối với ngành công nghiệp ô tô trên mọi mặt trận và cứng rắn với đồng minh lẫn kẻ thù về vấn đề này. Trong vài năm qua, đã có sự thúc đẩy chính trị nhằm phát triển ngành năng lượng tái tạo, dẫn đến nhu cầu về ô tô điện, pin, tấm pin mặt trời và các hàng hóa khác trên khắp thế giới tăng vọt. Khi điều đó xảy ra, Trung Quốc đã định vị mình là nhà sản xuất và xuất khẩu năng lượng tái tạo lớn nhất hành tinh và đã vượt qua Nhật Bản để trở thành nước xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới. Nhu cầu ô tô điện Trung Quốc đang bùng nổ.

Mặc dù ô tô do Trung Quốc sản xuất đã phải chịu mức thuế 25% ở Mỹ nhưng điều này vẫn không thể làm giảm số lượng xe điện đang tăng lên. Không chỉ vậy, Trung Quốc còn có thể khai thác lỗ hổng bằng cách bắt đầu sản xuất ô tô ở Mexico, cho phép ô tô lọt vào Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) và chịu ít thuế hơn. Điều này đang gây áp lực chính trị lên chính quyền Biden, có thể sẽ có xu hướng thể hiện sự cứng rắn chống lại Trung Quốc trong những tháng tới.

Ông Biden hiện đang phải đối đầu với một đối thủ chính trị kêu gọi cứng rắn hơn với Trung Quốc và trong nhiệm kỳ tổng thống trước đây của ông, ông đã thay đổi quan điểm về chính sách kinh tế của Mỹ theo hướng chủ nghĩa bảo hộ. Nói cách khác, để nhận được phiếu bầu của công nhân Mỹ, ông Biden cần chứng minh rằng mình đang đấu tranh cho việc làm của người Mỹ, do đó việc nhắm mục tiêu vào xe điện của Trung Quốc sẽ nằm trong chương trình nghị sự.

Anh Thư