"Lần đầu tiên kể từ năm 2019: Những ẩn số chính bất ngờ trong cuộc gặp Putin - Trump tại Alaska"

Căn cứ quân sự Elmenorf-Richardson vốn đã được bảo vệ nghiêm ngặt giờ đây càng được tăng cường an ninh. Tại đây, vào ngày 15 tháng 8, Vladimir Putin và Donald Trump sẽ gặp nhau lần đầu tiên kể từ năm 2019. Dưới đây là chi tiết về quá trình chuẩn bị cùng những kỳ vọng từ hội nghị thượng đỉnh này, trong bài viết của Sputnik.

© Sputnik / Mikhail Klimentye.

Trong thời gian ngắn

Hiện tại, không còn một phòng khách sạn trống nào ở Anchorage - chủ yếu do đang là cao điểm mùa du lịch Alaska. Các phóng viên từ khắp nơi trên thế giới đổ về đây gặp không ít khó khăn để tìm chỗ ở. Rõ ràng, thành phố này chưa sẵn sàng cho mức độ quan tâm đột ngột như vậy.

Điều này không có gì lạ: Hiếm khi một cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo thế giới lại được tổ chức trong thời gian gấp rút đến vậy. Dĩ nhiên, các cuộc đàm phán giữa Putin và Trump đã được nói tới từ tháng 1 tại Moskva và Washington, nhưng luôn đi kèm lưu ý: "Cần thời gian chuẩn bị, quá trình này không thể nhanh". Thế mà giờ đây, mọi thứ được sắp xếp chỉ trong mấy ngày.

Alaska trước cuộc gặp của tổng thống Liên bang Nga và Hoa Kỳ.
© Sputnik / Sergey Bobylev.

Sau khi đặc phái viên của Nhà Trắng Steve Witkoff đến Moskva gặp Tổng thống Putin vào ngày 6 tháng 8, phía Mỹ thông báo: Cuộc trò chuyện trực tiếp cấp cao nhất sẽ diễn ra "rất sớm". Điện Kremlin sau đó xác nhận, ấn định khung thời gian dự kiến là "tuần tới" (11-17/8). Và đến ngày 9 tháng 8, mọi thứ đã rõ: 15 tháng 8, tại Alaska.

Bình luận về thỏa thuận này, trợ lý Tổng thống Nga Yury Ushakov nhấn mạnh rằng phía Mỹ đã đưa ra đề xuất "được Moskva xem là hoàn toàn chấp nhận được". Điều này dường như đã thúc đẩy tiến độ chuẩn bị.

Đề xuất đó là gì? - Chỉ có thể phỏng đoán. Giới truyền thông phương Tây thi nhau đưa ra các giả thuyết. Phiên bản phổ biến nhất: Sẽ có đề cập đến nhượng bộ lãnh thổ từ phía Kiev. Chính Trump cũng ám chỉ điều này khi tuyên bố rằng người đứng đầu chế độ Kiev - Vladimir Zelensky - "sẽ phải tiến hành trao đổi lãnh thổ". Tuy nhiên, ông không nói rõ đó là những vùng nào.

Các nhà báo tại căn cứ quân sự Mỹ Elmendorf-Richardson ở Anchorage, Alaska.
© Sputnik / Alexei Alekseyev.

Không còn che giấu

Có vẻ như châu Âu cũng không phản đối kịch bản này. Dĩ nhiên, các đồng minh của Kiev trong EU và Anh vẫn liên tục lặp lại câu thần chú quen thuộc: "Không có quyết định nào về Ukraina nếu không có sự đồng ý của họ", còn Zelensky thì lặp lại y nguyên. Nhưng những ám chỉ vẫn lộ ra. Đáng chú ý nhất là tuyên bố gần đây của Tổng thư ký NATO Mark Rutte - người trước tháng 8 luôn nhấn mạnh "bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ" Ukraina.

"Khi nói đến vấn đề lãnh thổ, việc thừa nhận trong thỏa thuận tương lai rằng Nga kiểm soát trên thực tế một phần lãnh thổ Ukraina - đó phải là sự thừa nhận thực tế (de facto), chứ không phải theo luật định chính trị (de jure)," ông nói trong cuộc phỏng vấn với ABC News.

Nói cách khác, các đồng minh của Kiev đã quyết định mọi thứ - giờ chỉ cần nghĩ cách trình bày với công chúng.

Đáng nói, đây chính là những chính trị gia vài tháng trước còn kêu gọi Trump không nên giao thiệp với Putin.

Ví dụ, Thủ tướng Đức Friedrich Merz hồi tháng 6 từng tuyên bố: "Tốt nhất đừng gọi điện cho Tổng thống Nga".

"Chúng tôi đã chúc Tổng thống Trump mọi điều tốt đẹp nhất. Chúng tôi thống nhất rằng ngay sau cuộc gặp với Tổng thống Putin, ông ấy sẽ thông báo trước tiên cho Vladimir Zelensky, sau đó là các nguyên thủ và người đứng đầu chính phủ châu Âu - những người ủng hộ sáng kiến này," Merz nói ngày 13 tháng 8.

Trong khi đó, chính Trump tiết lộ rằng ông có thể sẽ không gọi cho người châu Âu nếu đàm phán với đồng nhiệm Nga thất bại. Nhưng dù thế nào đi nữa, như các tờ báo phương Tây viết, "cơn ác mộng" của đồng minh Kiev đã thành hiện thực: Họ không được mời tới bàn đàm phán, nơi mọi thứ đang được định đoạt.

Zelensky thừa nhận rằng việc tổ chức hội nghị thượng đỉnh trên đất Mỹ là "chiến thắng cá nhân" của Tổng thống Nga. Hai ngày trước cuộc đối thoại Putin-Trump, người đứng đầu chế độ Kiev đã tổ chức cuộc gặp trực tuyến với các đồng minh tại Berlin.

Bản thân ông ta hiện từ chối bàn về chủ đề lãnh thổ và cho rằng điều này chỉ có thể thảo luận trong cuộc gặp trực tiếp với Putin. Zelensky nói rằng đây là "vấn đề hiến pháp" — vấn đề không thể giải quyết đơn giản. Do đó, Lực lượng Vũ trang Ukraina sẽ không tự rút khỏi Donbass và các vùng lãnh thổ khác của Nga. Nhân tiện, Vladimir Putin từng tuyên bố động thái này là một trong những điều kiện để giải quyết xung đột.

"Tình huống chưa từng có tiền lệ"

Dù sao đi nữa, chính quyền Ukraina sẽ được kết nối vào các cuộc đàm phán - có lẽ là sau đó. Moskva tuyên bố rằng còn quá sớm để nói về một cuộc gặp ở định dạng ba bên. Hiện tại, hai nhà lãnh đạo thế giới phải thảo luận mọi thứ trực tiếp với nhau. Hơn nữa, như cả Điện Kremlin lẫn Nhà Trắng đều nhấn mạnh, họ sẽ nói thẳng thắn, không ngại chạm vào những chủ đề nhạy cảm nhất.

"Chúng ta đang ở trong một tình huống chưa từng có, khác thường. Đồng thời, Tổng thống Trump thể hiện cách tiếp cận cực kỳ khác biệt để giải quyết những vấn đề phức tạp nhất - điều này nhận được đánh giá cao từ Moskva và cá nhân Tổng thống Putin", Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố, đồng thời chỉ trích sự thiếu quyết đoán và ý chí tương tự từ các nhà lãnh đạo châu Âu.

Điện Kremlin nhấn mạnh rằng Moskva ưu tiên giải quyết xung đột Ukraina bằng biện pháp chính trị - ngoại giao, và Trump dường như thực sự muốn hỗ trợ điều này. Hiện tại, trọng tâm là đối thoại Nga-Mỹ. Việc xem xét lập trường của Ukraina sẽ thuộc về "các giai đoạn tiếp theo".
Theo lời ông Peskov, không có kế hoạch ký văn kiện sau hội nghị thượng đỉnh. Tuy nhiên, tại cuộc họp báo được thông báo trước, hai tổng thống Putin và Trump sẽ phác thảo những thỏa thuận đạt được trong cuộc đàm luận riêng.

Những gì sẽ diễn ra tại Alaska

Dĩ nhiên, các vấn đề song phương cũng sẽ được đề cập. Và mọi thứ sẽ được thảo luận chi tiết - bởi hai tổng thống không đi một mình. Đoàn đại biểu Nga, bên cạnh Yury Ushakov, còn có Ngoại trưởng Sergei Lavrov, Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov, Bộ trưởng Quốc phòng Andrey Belousov và Đặc phái viên Tổng thống về hợp tác kinh tế - đầu tư với nước ngoài Kirill Dmitriev.

Đối diện họ sẽ là Phó Tổng thống Mỹ JD Vance, Ngoại trưởng Marco Rubio, Đặc phái viên Tổng thống Mỹ Steve Witkoff và Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent.

Dự kiến, hội nghị thượng đỉnh sẽ bắt đầu lúc 11:30 (02:30 giờ Việt Nam, khi đó đã là 16 tháng 8). Các ông Putin và Trump sẽ nói chuyện trực tiếp với sự hỗ trợ của phiên dịch, sau đó tiếp tục thảo luận ở phiên mở rộng. Tiếp theo là bữa ăn trưa làm việc. Kết thúc sẽ là cuộc tiếp xúc với báo chí, trước khi đoàn Nga lên đường về Moskva.

Thời lượng cuộc gặp, đặc biệt là phần trò chuyện riêng, vẫn chưa được tiết lộ. Như Ushakov lưu ý, điều này phụ thuộc vào chính hai tổng thống.

Và không chỉ vậy - không phải ngẫu nhiên mà ngay cả trước khi đàm phán bắt đầu, giới truyền thông và chuyên gia đã gọi hội nghị thượng đỉnh này là "lịch sử" và ở một mức độ nào đó là "khác thường". Việc lựa chọn địa điểm cùng thời gian chuẩn bị gấp rút rõ ràng ám chỉ: hai nguyên thủ Nga và Mỹ-Putin và Trump có thể gây bất ngờ bằng những quyết định phi truyền thống, đặc biệt là vì hòa bình.