Đồng minh lâu năm ở Syria sụp đổ, Iran khẳng định sẵn sàng 'chung sống với thực tế mới', Israel lợi dụng thời cơ

Iran và Israel, hai đối thủ lâu năm ở Trung Đông, có những phản ứng khác nhau với việc sụp đổ của chính quyền al-Assad ở Syria.

Iran sẵn sàng 'chung sống với thực tế mới' ở Syria, trong khi Israel tuyên bố kiểm soát vùng đệm giữa nước này với Damascus. (Nguồn: Jiss)

Ngày 12/12, hãng thông tấn nhà nước IRNA dẫn lời Tư lệnh Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), tướng Hossein Salami, tuyên bố, nước này phải “chung sống với thực tế mới” ở Syria sau khi Tổng thống Bashar al-Assad được Tehran hậu thuẫn bị lật đổ.

Tướng Salami chia sẻ: “Iran thực sự đã cố gắng ngày đêm để giúp đỡ bằng mọi cách có thể; chúng ta phải chung sống với thực tế ở Syria; chúng ta nhìn nhận và hành động dựa trên những thực tế đó".

Theo ông, các chiến lược phải thay đổi theo hoàn cảnh, nhấn mạnh rằng "không thể giải quyết nhiều vấn đề toàn cầu và khu vực với tư duy trì trệ và sử dụng những chiến thuật cũ rích”.

Iran từng là đồng minh mạnh mẽ của gia tộc al-Assad, vốn cai trị Syria suốt nhiều thập kỷ cho đến khi bị lật đổ vào cuối tuần qua, khi chiến dịch tấn công chớp nhoáng của lực lượng đối lập chiếm được thủ đô Damascus.

Ông al-Assad từng đóng vai trò chiến lược trong “trục kháng chiến” của Iran nhằm chống lại Israel, đặc biệt là trong việc tạo điều kiện vận chuyển vũ khí cho đồng minh của Tehran là Hezbollah ở quốc gia láng giềng Lebanon.

“Trục kháng chiến” bao gồm Hezbollah, Hamas ở Gaza, lực lượng Houthi ở Yemen và một số nhóm dân quân dòng Hồi giáo Shi’ite có quy mô nhỏ hơn ở Iraq.

Cùng ngày, IRGC kịch liệt lên án “việc Mỹ và Israel lợi dụng tình trạng bất ổn hiện tại ở Syria”. Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh Israel đã tận dụng tình hình hỗn loạn ở Syria, đưa quân tiến vào kiểm soát vùng đệm ở rìa Cao nguyên Golan, tại khu vực biên giới Syria giáp với Israel.

Ngày 12/12, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố: “Israel không cho phép các nhóm thánh chiến lấp đầy khoảng trống này và đe dọa các khu định cư của Israel ở Cao nguyên Golan theo kiểu những cuộc tấn công ngày 7/10".

Theo ông, đó là lý do các lực lượng Israel tiến vào vùng đệm và kiểm soát các điểm chiến lược gần biên giới Israel. Nhà lãnh đạo đồng thời lưu ý, đợt triển khai này chỉ là tạm thời cho đến khi xuất hiện một lực lượng (của Syria) cam kết thực hiện thỏa thuận năm 1974 và bảo đảm an ninh tại biên giới hai nước.

Bảo Minh