Bầu cử Mỹ 2024: Lộ diện các ứng cử viên chính thức, 6 thành viên Đảng Cộng hòa vào cuộc

Có 6 ứng cử viên Đảng Cộng hòa cạnh tranh để trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng này trong cuộc tổng tuyển cử năm 2024, trong khi Tổng thống Joe Biden là ứng cử viên duy nhất của Đảng Dân chủ và một số ứng cử viên độc lập hoặc thuộc đảng thứ ba đã tham gia cuộc đua vào Nhà Trắng năm tới.

Bầu cử Mỹ 2024: Lộ diện các ứng cử viên chính thức, 6 thành viên Đảng Cộng hòa vào cuộc. (Nguồn: Getty Images)

Cựu Tổng thống Donald Trump

Ông Donald Trump đã chấp nhận các cáo trạng nhằm vào ông trong 4 vụ án hình sự riêng biệt – điều chưa từng xảy ra đối với một cựu Tổng thống Mỹ - và tận dụng chúng để nâng cao uy tín của ông với các thành viên Đảng Cộng hòa và gây quỹ, giúp ông trở thành ứng cử viên dẫn đầu Đảng Cộng hòa với 61% số người ủng hộ trong cuộc thăm dò mới nhất do Reuters/Ipsos thực hiện.

Ông Trump, 77 tuổi, gọi các bản cáo trạng nhằm vào ông là một cuộc “săn phù thủy” chính trị nhằm cản trở ông theo đuổi nhiệm kỳ tổng thống thứ hai - một tuyên bố mà Bộ Tư pháp đã bác bỏ.

Cựu Tổng thống Mỹ tuyên bố nếu tái đắc cử, ông sẽ trả thù những người mà ông coi là kẻ thù và rằng ông sẽ không trở thành một nhà độc tài… trừ “ngày đầu tiên”.

Tỷ phú Donald Trump cũng cam kết sẽ tiến hành những thay đổi sâu rộng khác, bao gồm cải tổ cơ quan dân sự liên bang và áp đặt các chính sách nhập cư cứng rắn hơn, chẳng hạn như trục xuất hàng loạt và chấm dứt luật về quyền công dân theo nơi sinh. Ông cũng hứa sẽ xóa bỏ chương trình bảo hiểm y tế Obamacare và áp đặt các biện pháp hạn chế thương mại khắc nghiệt hơn đối với Trung Quốc.

Cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley

Bà Haley, 51 tuổi, cựu Thống đốc bang South Carolina và cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc (dưới thời chính quyền Trump), nhấn mạnh bà trẻ hơn tương đối so với cả ông Biden (81 tuổi) và ông Trump, cũng như xuất thân là con gái của những người nhập cư Ấn Độ.

Bà Haley nổi tiếng trong Đảng Cộng hòa với tư cách là một người bảo thủ mạnh mẽ, có khả năng giải quyết các vấn đề liên quan giới tính và chủng tộc một cách đáng tin cậy hơn nhiều so với các đồng nghiệp. Bà cũng tự nhận mình là người bảo vệ kiên quyết cho lợi ích của Mỹ ở nước ngoài.

Theo cuộc khảo sát của Reuters/Ipsos, bà Haley nhận được 12% số phiếu ủng hộ từ các thành viên Đảng Cộng hòa. Trong các cuộc thăm dò cấp bang, bà thường dẫn trước đối thủ Ron DeSantis (Thống đốc bang Florida) ở các bang South Carolina và New Hampshire, nơi bà nhận được sự ủng hộ của Thống đốc Chris Sununu.

Thống đốc bang Florida Ron Desantis

Thống đốc bang Florida đã tránh xung đột với ông Trump trong một số vấn đề xã hội quan trọng như phá thai, nhưng chiến dịch tranh cử của ông phải đau đầu để giành được sự chú ý và ông vẫn kém cựu Tổng thống 50 điểm phần trăm trong cuộc thăm dò tháng 12 do Reuters/Ipsos thực hiện, khi chỉ nhận được 11% số ý kiến ủng hộ.

Ông DeSantis, 45 tuổi, đã sa thải nhân viên và khởi động lại chiến dịch tranh cử nhiều lần, nhưng những động thái đó hầu như không giúp ích gì nhiều cho ông trong việc gia tăng cơ hội giành tấm vé đề cử chính thức của Đảng Cộng hòa.

Chiến dịch tranh cử của ông cho biết, mục tiêu của họ là cản bước cựu Tổng thống Trump ở bang Iowa, nơi Đảng Cộng hòa sẽ tổ chức cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên vào tháng 1 tới. Ông đã được khích lệ hôm 6/11 khi Thống đốc bang Iowa, Kim Reynolds, tuyên bố ủng hộ người đồng cấp Florida và tỷ lệ ủng hộ tăng nhẹ trong một cuộc thăm dò toàn bang mới đây.

Ứng viên trẻ Vivek Ramaswamy

Ramaswamy, 38 tuổi, cựu doanh nhân đầu tư và Giám đốc điều hành công nghệ sinh học, đã thành lập một công ty vào năm 2022 để gây áp lực buộc các công ty từ bỏ các sáng kiến quản trị môi trường, xã hội và doanh nghiệp.

Ứng viên trẻ chưa từng có kinh nghiệm chính trị này đã thúc đẩy những cuộc thảo luận về một sự thay thế tiềm năng cho ông Trump nhưng đã không thu hút được sự ủng hộ khi chỉ nhận được 7% số phiếu ủng hộ trong cuộc khảo sát của Reuters/Ipsos.

Ramaswamy là một người ủng hộ nhiệt thành cựu Tổng thống Trump và đã khiến các đối thủ của mình tức giận vì những lời lẽ tấn công trong các cuộc tranh luận giữa các ứng cử viên. Ông cũng bày tỏ ủng hộ các thuyết âm mưu, bao gồm cả các ý kiến cho rằng cuộc tấn công vào Điện Capitol của những người ủng hộ ông Trump hôm 6/1/2021 là công việc nội bộ và hứa sẽ ân xá cho cựu Tổng thống Trump nếu đắc cử.

Cựu Thống đốc bang New Jersey Chris Christie

Christie, 61 tuổi, từng cố vấn cho chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng năm 2020 của ông Donald Trump, nhưng đã quay lưng chỉ trích cựu Tổng thống một cách mạnh mẽ sau vụ tấn công ngày 6/1 và nhất là khi ông Trump phải đối mặt với một loạt cáo buộc hình sự.

Cựu Thống đốc bang New Jersey bày tỏ ông ngày càng tin tưởng ông Trump sẽ bị kết án và tự nhận mình là một trong số ít thành viên Đảng Cộng hòa sẵn sàng trực tiếp chỉ trích hành động của cựu Tổng thống thay vì xoa dịu.

Christie chỉ nhận được 2% ủng hộ trong cuộc thăm dò mới nhất.

Cựu Thống đốc bang Arkansas Asa Hutchinson

Cựu Thống đốc bang Arkansas đã khởi động chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng hồi tháng 4, với việc kêu gọi ông Donald Trump rút lui để giải quyết bản cáo trạng đầu tiên của cựu Tổng thống.

Ông Hutchinson, 73 tuổi, đã mô tả kinh nghiệm lãnh đạo bang Arkansas cực kỳ bảo thủ như một bằng chứng cho thấy ông có thể thực hiện các chính sách mà cử tri Đảng Cộng hòa quan tâm, chẳng hạn như các sáng kiến cắt giảm thuế và tạo việc làm.

Tuy nhiên, ông Hutchinson chỉ đủ điều kiện tham gia cuộc tranh luận đầu tiên của Đảng Cộng hòa và không nhận được sự ủng hộ nào trong cuộc thăm dò tháng 12 của Reuters/Ipsos.

Đương kim Tổng thống Joe Biden

Đương kim Tổng thống Mỹ Biden, 81 tuổi, là tổng thống lớn tuổi nhất từ trước đến nay của Mỹ, sẽ phải thuyết phục cử tri rằng ông có đủ sức chịu đựng để cầm quyền thêm 4 năm nữa, trong bối cảnh lo ngại về tuổi tác và tỷ lệ tán thành các chính sách của ông thấp. Các đồng minh của Biden cho biết, ông tin mình là ứng cử viên duy nhất của Đảng Dân chủ có khả năng đánh bại cựu Tổng thống Trump.

Khi tuyên bố tái tranh cử, ông Biden cho biết, nhiệm vụ của ông là bảo vệ nền dân chủ Mỹ và đề cập vụ tấn công hôm 6/1/2021 vào Điện Capitol bởi những người ủng ông Trump. Phó Tổng thống Kamala Harris một lần nữa đứng chung liên danh tranh cử với ông Biden.

Kinh tế sẽ là yếu tố ảnh hưởng đến chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Biden. Mặc dù Mỹ đã thoát khỏi một cuộc suy thoái được dự đoán trước và đang tăng trưởng nhanh hơn dự đoán của các nhà kinh tế, lạm phát đã đạt mức cao nhất trong 40 năm vào năm 2022 và giá thực phẩm, khí đốt đang đè nặng lên "túi tiền" của cử tri.

Tổng thống Biden đã dẫn đầu phản ứng của các chính phủ phương Tây trước Chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine, thuyết phục các đồng minh trừng phạt Nga và ủng hộ Kiev. Hiện ông phải đối mặt với thách thức yêu cầu Hạ viện (do Đảng Cộng hòa kiểm soát) phê duyệt gói ngân sách bổ sung tạm thời để ngăn chính phủ đóng cửa và viện trợ cho Ukraine (và Israel).

Chính quyền Tổng thống Biden cũng ủng hộ Israel trong cuộc xung đột chống lại phiến quân Hamas ở Gaza, nhưng ông Biden đã phải đối mặt với những lời chỉ trích và lời kêu gọi từ một số người trong Đảng Dân chủ nhằm thúc đẩy lệnh ngừng bắn.

Về đối nội, ông chủ Nhà Trắng đã thúc đẩy các kế hoạch khổng lồ nhằm kích thích kinh tế và chi tiêu cho cơ sở hạ tầng để thúc đẩy sản lượng công nghiệp của Mỹ, mặc dù ông nhận được rất ít sự ủng hộ của cử tri đối với kế hoạch sau.

Cách xử lý chính sách nhập cư của ông Biden cũng bị các thành viên Đảng Cộng hòa và Dân chủ chỉ trích khi lượng người di cư qua biên giới Mỹ-Mexico đạt mức cao kỷ lục trong thời gian ông nắm quyền.

Nhà hoạt động Marianne Williamson

Bà Marianne Williamson, 71 tuổi, tác giả, nhà hoạt động người Mỹ có nhiều cuốn sách bán chạy nhất, chuyên về thể loại sách hướng dẫn độc giả cách tự giải quyết vấn đề, đã tuyên bố tham gia cuộc đua vào Nhà Trắng lần hai với chương trình nghị sự về “công lý và tình yêu”.

Tác giả Williamson từng ra tranh cử với tư cách thành viên Đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống năm 2020 nhưng đã bỏ cuộc trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra. Bà đã phát động chiến dịch tranh cử mới nhất của mình hôm 23/3 và sẽ có tên trong danh sách bầu cử sơ bộ ở bang New Hampshire.

Nghị sỹ Dean Phillips

Dean Phillips, một nghị sĩ Mỹ ít tên tuổi đến từ bang Minnesota, đã tuyên bố hồi tháng 10 vừa qua rằng, ông sẽ thách thức Tổng thống Biden vì ông không tin rằng Tổng thống có thể giành được một nhiệm kỳ nữa.

Doanh nhân triệu phú 54 tuổi và là nhà đồng sáng lập Công ty kem Gelato đã công bố quyết định tranh cử trong một đoạn video dài một phút được đăng trực tuyến, nói: “Có một số thách thức... Chúng tôi sẽ khắc phục nền kinh tế và sẽ sửa chữa nước Mỹ”.

Nhà hoạt động chống vaccine Robert F. Kennedy

Là một nhà hoạt động chống vaccine, Robert F. Kennedy Jr., 69 tuổi, đang tranh cử với tư cách độc lập. Ban đầu ông có kế hoạch tranh cử với Tổng thống Biden để giành tấm vé đề cử của Đảng Dân chủ, nhưng ông lại bị bỏ xa trong các cuộc thăm dò.

Tuy nhiên, cuộc thăm dò do Reuters/Ipsos tiến hành trực tuyến từ ngày 5-11/12 cho thấy, ông Kennedy có thể nhận được nhiều sự ủng hộ từ ông Biden hơn ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống, nơi các ứng cử viên độc lập hoặc thuộc đảng thứ ba ảnh hưởng đến kết quả bầu cử Mỹ ngay cả khi không giành chiến thắng.

Ông là con trai của Thượng nghị sĩ Robert F. Kennedy, người bị ám sát năm 1968 khi đang tranh cử tổng thống. Ông Kennedy từng bị cấm sử dụng Instagram vì phát tán thông tin sai lệch về vaccine và đại dịch Covid-19. Ông đã thua trong vụ kiện để buộc chủ sở hữu YouTube là Google khôi phục các video quay cảnh ông đặt câu hỏi về tính an toàn của vaccine ngừa Covid-19.

Học giả Cornel West

Tháng 6 vừa qua, nhà hoạt động chính trị, triết gia và học giả này đã thông báo sẽ khởi động cuộc tranh cử tổng thống với tư cách ứng cử viên độc lập để thu hút các cử tri tiến bộ, nghiêng về Đảng Dân chủ.

Ông West, 70 tuổi, ban đầu tranh cử với tư cách là ứng cử viên của Đảng Xanh, nhưng hồi tháng 10, ông nói rằng mọi người “muốn có những chính sách tốt thay vì nền chính trị đảng phái” và tuyên bố tranh cử với tư cách ứng cử viên độc lập. Ông cam kết sẽ chấm dứt nghèo đói và đảm bảo về nhà ở.

Bác sĩ Jill Stein

Bác sĩ Jill Stein nhà hoạt động từng tham gia tranh cử cho vị trí ứng cử viên tổng thống của Đảng Xanh trong cuộc bầu cử năm 2016, một lần nữa tuyên bố ra tranh cử vào hôm 9/11, cáo buộc Đảng Dân chủ hết lần này đến lần khác đã phản bội lời hứa của họ “vì người lao động, vì thanh niên và vì khí hậu - trong khi Đảng Cộng hòa thậm chí còn không đưa ra những lời hứa như vậy”.

Bà Stein, 73 tuổi, đã huy động được hàng triệu USD để tiến hành kiểm phiếu lại sau chiến thắng bất ngờ của ông Trump năm 2016. Kết quả là những lời cáo buộc của bà chỉ dẫn đến việc kiểm lại phiếu ở bang Wisconsin và cho thấy ông Trump đã thắng.

Chu Văn