Alaska - bước tiến đủ lớn để thay đổi hoàn toàn bầu không khí chung trên thế giới

Thượng đỉnh Nga- Mỹ tại Alaska tập trung vào việc nối lại hợp tác Nga-Mỹ, vấn đề Ukraina… Một cuộc gặp sẽ không thể giải quyết tất cả những vấn đề này, nhưng nó có thể tạo ra những bước tiến đủ lớn để thay đổi hoàn toàn bầu không khí chung trên thế giới. Cho dù không có tuyên bố “giật gân” hay chi tiết nó thực sự đã thành công.

© Sputnik / Sergey Bobylev.

 
Đêm 15 sang ngày 16/8, tại Alaska đã diễn ra Thượng đỉnh lịch sử giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Cả thế giới hồi hộp chờ đợi Thượng đỉnh giữa Vladimir Putin và Donald Trump với khẩu hiệu “Hướng tới hòa bình”

Tổng thống Donald Trump đã bay đến sớm hơn và chờ trong máy bay tại đường băng. Máy bay của Tổng thống Vladimir Putin hạ cánh. Đây chắc chắn là lần đầu tiên trong lịch sử hai chuyên cơ số 1 – Mỹ và Nga trên một sân bay, lại là sân bay quân sự. Và hình ảnh đó đã trở thành biểu tượng của ngày 15/8.

Và tại đây đã diễn ra cuộc gặp đầu tiên mang tính lịch sử, cho dù kết quả là gì. Hai vị tổng thống gần như ra khỏi máy bay cùng một lúc. Ông Trump vỗ tay đón chào khi thấy Tổng thống Nga tiến về phía mình. Sau cái bắt tay đầu tiên, hai tổng thống cùng bước lên bục để chụp tấm hình chung đầu tiên. Máy bay B-2 Spirit cùng bốn máy bay F-22 bay trên bầu trời Alaska để chào mừng cuộc gặp gỡ giữa Vladimir Putin và Donald Trump.

“Nói một cách không hề phóng đại là cả cả thế giới đã nín thở chờ đợi cuộc gặp gỡ lịch sử này. Lâu lắm rồi mới có sự sôi động và phấn khích như vậy. Chắc từ thời Gorbachev, khi Tổng thống Reagan thăm Liên Xô năm 1988...”, - nhà báo quốc tế Trần Hoàng nói với Sputnik ngay sau khi hai tổng thống bắt tay nhau.

Sau đó, điều bất ngờ cho giới quan sát là Tổng thống Putin đã lên xe Cadillac Escalade của Tổng thống Trump để cùng tới nơi đàm phán, chứ không bằng xe của mình.

Như vậy, Hội nghị thượng đỉnh giữa Vladimir Putin và Donald Trump tại Anchorage bắt đầu bằng cuộc gặp “mặt đối mặt” giữa hai nhà lãnh đạo ngay trên xe limousine của tổng thống Mỹ. Hai vị tổng thống đã trò chuyện trong vài phút, sau đó đoàn xe rời căn cứ không quân Elmendorf và tiến về địa điểm đàm phán.

“Hai nhà lãnh đạo của hai siêu cường là đối thủ của nhau rời sân bay trên cùng một chiếc limousine mà không có phiên dịch viên là một một sự kiện quá đặc biệt và cực kỳ hiếm hoi. Qua cửa kính chúng ta còn thấy Tổng thống Nga mỉm cười. Khó mà tin được đây là cuộc gặp của hai đối thủ”, - PGS-TS sử học Hoàng Giang chia sẻ nhận xét của mình với Sputnik.

Phần chính của cuộc họp sẽ bắt đầu theo hình thức ba đối ba. Về phía Nga, ngoài Tổng thống Vladimir Putin còn có Ngoại trưởng Sergei Lavrov và Trợ lý tổng thống Yuri Ushakov sẽ tham gia đàm phán. Về phía Hoa Kỳ - Tổng thống Donald Trump, Ngoại trưởng Marco Rubio và Đặc phái viên Steve Witkoff.

Tại địa điểm đàm phán, các nhà báo được phép chụp ảnh, một người hét lớn câu hỏi với Tổng thống Nga Vladimir Putin: "Tại sao Trump phải tin ông?", và báo chí “được” mời ra khỏi phòng. Hai vị tổng thống đã kiềm chế không nói chuyện với báo chí khi bắt đầu cuộc hội đàm và không trả lời các câu hỏi của giới truyền thông.

“Không biết những ai kỳ vọng nhiều ở cuộc gặp này sẽ nói gì, viết gì khi được thông báo về kết quả… Nhưng cho dù kết quả như thế nào đi chăng nữa thì việc nó diễn ra đã là một bước đột phá lớn, đã là một thành công chính trị to lớn đối với nước Nga”, - PGS-TS sử học Hoàng Giang bình luận với Sputnik.

Bức ảnh chung đầu tiên trước khi đàm phán bắt đầu mà Nhà Trắng đăng mang tên “Tìm kiếm hòa bình”.

Quan hệ và triển vọng quan hệ giữa Nga và Hoa Kỳ là vấn đề số 1

Sau 2 tiếng 45 phút cuộc đàm phán kín định dạng 3 đối 3 kết thúc. Và cuộc họp báo về kết quả đàm phán hai nhà lãnh đạo Nga và Mỹ chỉ kéo dài 12 phút: Tổng thống Nga Vladimir phát biểu trước. Hai vị tổng thống không trả lời câu hỏi của giới báo chí – truyền thông. Tổng thống Nga phát biểu trước.

Đánh giá chung về đàm phán, Tổng thống Nga nói rằng cuộc đàm phán đã diễn ra “trong bầu không khí mang tính xây dựng và tôn trọng lẫn nhau, rất kỹ lưỡng và hữu ích. Tổng thống Hoa Kỳ cũng nói cuộc đàm phán là “cực kỳ hiệu quả”

Vấn đề đầu tiên Tổng thống Nga đề cập tới trong bài phát biểu là về quan hệ và triển vọng quan hệ giữa Nga và Hoa Kỳ. Vladimir Putin nói Nga và Hoa Kỳ là những nước láng giềng gần gũi. Ngoài ra, nguyên thủ quốc gia Nga cũng chia sẻ về cuộc trò chuyện hai bên khi cuộc gặp tại Alaska bắt đầu. Theo lời ông Putin, ông đã nói: "Xin chào, người hàng xóm quý mến. Rất vui được thấy ông vẫn khỏe mạnh và còn sống. Và theo tôi, điều này rất theo kiểu hàng xóm và thân thiện".

Theo Vladimir Putin, quan hệ giữa Washington và Moskva đã xuống mức thấp nhất từ thời Chiến tranh Lạnh.Và giờ đây, việc lật sang trang mới và quay trở lại hợp tác là điều quan trọng. Ông Putin cũng nói với các phóng viên rằng với sự xuất hiện của chính quyền mới tại Hoa Kỳ, thương mại song phương giữa hai nước đã bắt đầu tăng lên. Nga và Hoa Kỳ, như ông gợi ý, có nhiều lĩnh vực hợp tác thú vị và hai nước có nhiều thứ có thể cung cấp cho nhau trong nhiều lĩnh vực - từ công nghệ đến Bắc Cực.

Về phần mình, Donald Trump lưu ý rằng các đại diện doanh nghiệp đã đến Alaska trong phái đoàn từ Moskva. Ông Trump cũng lưu ý rằng nếu Nga muốn hợp tác, Hoa Kỳ mong muốn được hợp tác cùng nhau khi xung đột Ukraina kết thúc.

“Một điểm rất đáng chú ý là Tổng thống Nga phát biểu đầu tiên, điều này phá vỡ quy tắc truyền thống. Trước đó đã có nhận định rằng nếu cuộc đàm phán thành công, hai tổng thống sẽ cùng trả lời các câu hỏi của giới báo chí, và nếu thất bại, chỉ có Tổng thống Trump phát biểu trước báo chí, nhưng điều kỳ lạ là cả hai phương án này đều không diễn ra, tạo ra một điều bí ẩn”, - TS Lê Hòa, chuyên gia quan hệ quốc tế nói với Sputnik ngay sau khi cuộc họp báo kết thúc.

“Việc Tổng thống Putin bắt đầu tuyên bố của mình nói về sự gần gũi về vị trí địa lý của hai nước, về lịch sử chung, về di sản hợp tác chung trong quá khứ và thời điểm phải lật sang trang hợp tác chứ không phải đối đầu, rất có giá trị. Và có thể hiểu rằng đây là vấn đề số 1 tại Thượng đỉnh này. Ý nghĩa của nó được thể hiện chính trong phát biểu của ông Putin là “Chúng ta sẽ luôn ghi nhớ những tấm gương lịch sử khác khi hai nước chúng ta cùng nhau chiến thắng kẻ thù chung trên tinh thần đồng chí và liên minh quân sự, hỗ trợ và giúp đỡ lẫn nhau. Tôi tin chắc rằng di sản này sẽ giúp chúng ta khôi phục, xây dựng mối quan hệ bình đẳng cùng có lợi ngay cả trong những điều kiện khó khăn nhất”, - . PGS-TS sử học Hoàng Giang bình luận với Sputnik.

Theo lời Tổng thống Vladimir Putin, ông kỳ vọng cuộc đàm phán ở Alaska sẽ trở thành điểm khởi đầu cho việc đạt được hòa bình ở Ukraina. Tổng thống Nga cũng nhấn mạnh rằng để đạt được hòa bình lâu dài, cần phải loại bỏ tận gốc rễ của cuộc khủng hoảng và cho biết thêm rằng ông thấy được mong muốn của Tổng thống Donald Trump trong việc đi sâu vào bản chất của cuộc xung đột Ukraina và tìm hiểu nguồn gốc của nó. Nhà lãnh đạo Nga cũng nói rằng ông nhận thấy mong muốn của nhà lãnh đạo Mỹ và chính quyền của ông ta trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết xung đột, giữa ông và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã hình thành một mối quan hệ đáng tin cậy, và bằng cách đi theo con đường này, sẽ có cơ hội "càng sớm càng tốt" để chấm dứt xung đột ở Ukraina.

“Kết thúc bài phát biểu, Tổng thống Nga đã nhấn mạnh một điều, theo tôi rất có ý nghĩa, thể hiện việc ông đánh giá cao vai trò “chiến binh hòa bình” (cho dù thực tế không hẳn là như vậy) của Donald Trump: “Hôm nay, chúng tôi đã nghe Tổng thống Trump nói: "Nếu tôi là Tổng thống, sẽ không có chiến tranh". Tôi nghĩ điều đó thực sự sẽ xảy ra. Tôi xác nhận điều này bởi vì, nhìn chung, Tổng thống Trump và tôi đã thiết lập được mối liên hệ rất tốt, thực tế và tin cậy. Và tôi có mọi lý do để tin rằng, nếu tiếp tục đi theo con đường này, chúng ta có thể đạt được - và càng sớm càng tốt - chấm dứt xung đột ở Ukraina”. . Từ khía cạnh ngoại giao, rất sắc bén”, - nhà báo quốc tế Trần Hoàng phát biểu với Sputnik.

Theo ông Vladimir Putin, Nga sẵn sàng hợp tác vì an ninh của Ukraina và coi người dân nước này là anh em. Ông cũng bày tỏ hy vọng rằng Kiev và các nhà lãnh đạo châu Âu sẽ tiếp nhận những tuyên bố sau các cuộc đàm phán ở Alaska một cách mang tính chất xây dựng và sẽ không tạo ra bất kỳ trở ngại nào cho những tiến triển đang diễn ra.

Phát biểu về vấn đề Ukraina, Tổng thống Donald Trump cho biết Nga và Hoa Kỳ đã đạt được thỏa thuận về nhiều điểm liên quan đến một giải pháp hòa bình, đồng thời đánh giá khả năng các bên có thể giải quyết các vấn đề còn lại, bao gồm một trong những vấn đề quan trọng nhất, là rất tốt. Đồng thời, Tổng thống Mỹ nhấn mạnh rằng hai bên vẫn chưa đạt được sự hiểu biết đầy đủ và "rất tiếc là vẫn chưa có thỏa thuận nào".

"Một cuộc gặp gỡ cực kỳ hiệu quả - nhiều điểm đã được thống nhất, chỉ còn vài điểm nữa là xong. Chúng tôi vẫn chưa kết thúc việc đạt được thỏa thuận, nhưng rất có thể nó sẽ diễn ra. Chỉ còn vài điểm nữa thôi", - Tổng thống Trump nói.

“Việc ông Trump gọi những tiến triển đạt được tại hội nghị thượng đỉnh Alaska là cực kỳ hiệu quả đã là một thành công cho Nga. Khó có thể đạt được thỏa thuận về tất cả ngay tại cuộc gặp đầu tiên sau một thời gian đối đầu như vậy”, - nhà báo quốc tế Trần Hoàng nhấn mạnh với Sputnik.

“Chúng ta không biết được chi tiết về những vấn đề đã đạt được thỏa thuận. Nhưng từ phát biểu của ông Putin, có thể chắc chắn rằng Nga vẫn giữ nguyên lập trường của mình về vấn đề Ukraina và một số điểm đã đạt được thỏa thuận. Chờ xem tiến triển tình hình sẽ rõ chúng là gì”, - TS Lê Hòa, chuyên gia quan hệ quốc tế nói với Sputnik.

Đối thoại sẽ được tiếp tục

Cuộc trao đổi kết thúc Thượng đỉnh giữa hai vị tổng thống trước giới truyền thông:

Donald Trump: Chúng ta sẽ rất, rất sớm lại giao tiếp với nhau. Tôi hy vọng sớm được gặp lại Ngài. Xin cảm ơn.

Vladimir Putin (bằng tiếng Anh): lần tới sẽ ở Mátxcơva.

Donald Trump: Một đề xuất rất thú vị. Có thể, tôi sẽ bị chỉ trích, nhưng tôi nghĩ điều đó hoàn toàn khả thi.

“Có nghĩa là đối thoại sẽ được tiếp tục. Đó là điều tốt. Nhìn chung, tất cả diễn ra trong vòng 5 tiếng đồng hồ như là một chuyến thăm nhà nước chính thức của Tổng thống Nga và Thượng đỉnh có vẻ như là của hai đối tác chứ không phải hai đối thủ”, - TS Lê Hòa, chuyên gia quan hệ quốc tế nói với Sputnik.

“Thượng đỉnh Nga- Mỹ tại Alaska tập trung vào việc nối lại hợp tác Nga-Mỹ, vấn đề Ukraina, và có thể cả các vấn đề quốc tế khác, cho dù không được tuyên bố. Một cuộc gặp sẽ không thể giải quyết tất cả những vấn đề này, nhưng nó có thể tạo ra những bước tiến đủ lớn để thay đổi hoàn toàn bầu không khí chung trên thế giới”, - .PGS-TS sử học Hoàng Giang nhấn mạnh với Sputnik

Hoàng Hoa